Ahmed Cevdet Paşa (1822-1895)

-

 Lofça'da doğan Ahmed Cevdet Paşa, hem devlet adamı hem hukukçu hem de edebiyatçıdır, İlk eğitimini Lofça müftüsü Hafız Ömer Efendi' den aldıktan sonra, 1839'da  İstanbul'a gelerek medrese eğitimine başladı. Murad Molla tekkesine devam etti. Müderris olunca, Mustafa Reşid Paşa'nın çocuklarını okuttu. Ali ve Fuad paşalarla tanışması, devlet yönetiminde görev almasında başlıca rolü oynadı. 1852'de Fuad Paşa ile Mısır'a gitti ve dönüşte ünlü Tarih'inin ilk cildini padişaha sundu; vakanüvisliğe atandı (1855). Meclis Vâlâ üyeliğine (1861), Bosna-Hersek müfettişliğine (1863) getirildi. Bosna-Hersek'te büyük başarı gösterince, Koza'yı düzene koymakla görevlendirildi (1865). Divanı Ahkâmı Adliye reisliğine atanınca (1868), mahkemeleri düzene koymaya çabaladı.

Ahmed Cevdet Paşa, başkanlığı altında çalışan bir kurulla birlikte, Hanefi fıkhına göre hazırlanan Mecelle'nin ilk dört kitabını yayımlattı. Ahmed Cevdet Paşa'nın görevden uzaklaştırılmasından sonra çıkan Mecelle ciltleri-özellikle de 6. cilt-büyük eleştirilere yol açınca, Ahmed Cevdet Paşa yeniden Mecelle'yi hazırlamakla yükümlü kurulun başına getirildi. (25 Ağustos 1871) : Mecelle'nin 6. cildi yeniden yazıldı.

Sonra Paşa, Evrakı Hümayun (16 Şubat 1873) ve Maarifi Umumiye (24 Nisan 1873) nazırlıklarına, başka nazırlıklara ve çeşitli illerin valiliklerine atandı. 1877-1878 Osmalı-Rus savaşına karşı çıkınca, İsatanbul'dan uzaklaştırıldı.

Eğitimde çeşitli reformlar gerçekleştiren , ilk Hukuk Mektebi'ni  açan (26 Haziran 1880) Ahmed Cevdet Paşa, Kanunu-esasi'ye ve meşrutiyete karşı çıktı.



13 Mayıs 1890' da Meclisi Âli'ye giren Ahmed Cevdet Paşa, o tarihten sonra kendini bilimsel çalışmalarına adadı ve 1895'te İstanbul'da öldü.

İlkokul düzeyinden üniversiteye kadar çeşitli eğitim kurumları için ders kitapları yazan Ahmed Cevdet Paşa'nın en önemli yapıtı kuşkusuz, Tarih-i Cevdet adıyla bilinen on iki ciltlik tarihidir. Yapıt, Kaynarca Antlaşması (1774) ile Vakayı Hayriye (825) arasındaki olayaları anlatır.

Otuza yakın yapıt veren Ahmed Cevdet Paşa'nın öteki önemli yapıtlarının başlıcaları şunlardır: Beyan-ül-Unvan (Unvan Söyleme) (1856-1872) ; Mukaddime-i İbn Haldun (İbni Haldun Önsözü) (1860) ; Takvim-ül-Edvar (Devirlerin Takvimi) (1870), Kavaid-i Türkî (Türkçe'nin kuralları) (1871); Kısas-ı Enbiya Aleyhim-üs-Selam ve Tevârih-i Hülefa (Peygamberlerin Öyküleri ve Halife Tarihi) (1874-1888) ; Talikat-ı Ahmet Cevdet Âla Netayıc-ül-Efkar Şerh-ül-Ezhar (Çiçeklere İlişkin Açıklamanın Düşünsel Sonuçlarına Ahmed Cevdet'in Eklemeleri) (1876) ; Belâgat-i Osmaniye (Osmalıca'da Güzel Söz söyleme sanatı) (1880); Kavaid-i Osmanî (Osmanlıca'nın Kuralları) (Keçecizade M. Fuad ile birlikte, 1884); Hülasat-ül Beyan fi Telif-il-Kur'an (Kur'an'ın Yazımına ilişkin Beyanın Özeti) (1885); Şerh-i kitab-ül-Emanet (Emanet Kitabının Açıklaması) (1888); Tezakir (Tezkereler).

Yorumlar

Yorum Gönder

En Çok Okunanlar

Eski Uygarlıkların Kimya Bilimine Katkıları

-
Resim
Bilim; insanların dış dünyayı nesnel bir biçimde, deney ve gözleme dayanarak anlama ve açıklama çabasıdır. Belirli bir sisteme göre düzenlenmiş bilgi birkimidir. Bu nedenle bilimsel bilgi yeryüzünde tarih sahnesinde yer alan uygarlıkların katkıları ile gelişmiştir. Mezopotamya, Antik Mısır, Çin, Hint, Yunan, Orta Asya ve İslam uygarlıkları bilimin gelişmesine katkılar sağlayan uygarlıklar arasındadır. 1 - Mezopotamya Mezopotamya uygarlığı , astronomide ve matematikte bilime önemli katkılar yapmıştır. Tekerleğin icadı önemlilerindendir. Zaman ölçme, alan hesaplama, sulama kanallarını organize etme ile ilgili astronomi ve matematik bilgilerini kullanmışlardır. Metalurji, ilaç ve süs eşyası üzerine yoğun çalışmalar olduğu keşfedilmiştir. Sümerler gözlemlerini sayısal verilere dönüştürüp, kilden yapılmış tabletlere bu gözlemlerini kaydetmişlerdir. Öğütme, kaynatma, çalkalama, yıkama, özütleme, çözme gibi fiziksel yöntemler kullanılmıştır. İlaç yapımında anorganik mineraller dışında bitki v...
Devamı

Dünyanın En Zeki İnsanı Christopher Langan Kimdir?

-
Resim
20/20 televizyon haber programı Langan'a IQ testi yapması için bir nöropsikolog tuttu. Test sonuçları çizelgelerin dışındaydı - Ölçülemeyecek kadar yüksekti. Bazı standartlara göre Langan'ın IQ'su 195 bazılarına göre is 210 dur. Başka bir zaman Langan fazla zekiler için hazırlanmış bir teste girdi ve sadece bir soru hariç tüm soruları yaptı. Üç yaşındayken radyodan spikerin okuduğu çizgi romanı kendi başına okuma öğrenene kadar takip ederdi. Langan, okulda hiç çalışmadan yabancı dil sınıfındaki bir teste girebilir ve eğitmen gelene kadar birkaç dakika içinde kitaptan okuduğu 1-2 sayfa ile sınavı geçebilirdi. Gençliğinin ilk yıllarında, bir çiftlik işçisi olarak çalışırken, teorik fizik alanında geniş çapta okumaya başladı. On altı yaşında, Bertrand Russell ve Alfred North Whitehead'in ünlü, anlaşılmaz başyapıtı Principia Mathematica'dan geçti.  Test sırasında bir noktada uyuyakalmasına rağmen SAT'dan mükemmel bir puan aldı.
Devamı

Mit ve Mitoloji

-
Resim
İçindekiler Mit Mitler ve Dinsel Törenler İnanç Olarak Mit Mit ve İdeoloji Mitoloji Geleneksel Görüşler Mitlerin Yapısal Çözümlemesi   Mit , bir uygarlıkta, kurumların varlığının ve toplumsal düzenin ortaya konup sürdürülmesinin kökeninde bulunan kutsal ve temel bir olaya ilişkin bir anlatıdır; mitoloji ise, belli bir halka ya da kültüre özgü mitler topluluğudur. Mit Dar anlamıyla mit (yunancada "söz" anlamına gelen mythos' tan gelir) bir anlatıdır ve ilgi çeken yanı, dilinin niteliğinde değil, bu anlatıda açıklanan öyküdedir. Mitlerin çoğunun kahramanları masal kişileridir ve mitlerin dışında bunların varlığından söz edilemez. Ayrıca, mitlerde olup bitenlerin temel özelliği, deneyime ters düşmesi ve en baştaki bir zamanın, bir "mit zamanı" nın söz konusu olmasıdır. Başka bir deyişle mit, zamanı ortadan kaldırır, öncesiz-sonrasızlık taşır; şimdi ve her zaman ortaya çıkar. Sözgelimi, doğada her gün gerçekleşen güneşin doğuşu gibi...
Devamı

SULTAN MELİKŞAH KİMDİR?

-
Resim
 TRT 1 Ekranlarında yayınlanan "Uyanış: Selçuklu"  dizisinden tanıdığımız Sultan Melikşah'ın hayatı; MELİKŞAH'IN VELİAHT OLUŞU Salim Koca Alp Arslan'ın Oğlu Melikşah' Selçuklu  tahtıı iiçin hazırlanması ve veliaht tayin etmesi üzerinde durur. Melikşah, Sultan Alp Arslan'ın 10 oğlundan biridir. Melikşah, kardeşleri arasındaki yaş sıralamasında ikinci sırada gelmektedir. Yani sultanın ikinci ikinci büyük oğluydu. 1055 yılında Belh şehrinde doğmuştur. Sultan Melikşah Sultan Alp Arslan, oğlu Melikşah'ı tecrübeli vezir nizamülmülkün denetiminde bir miktar kuvvet ile Nahcivan'da kurdurduğu ordugahta bıraktı.Kendisi de ordusunun büyük bölümü ile Gürcistan üzerine yürüdü. Sultan Alp Arslan  Selçuklu ordusu ile gürcü toprakları üzerinde geniş bir akın harekatında bulunurken, Doğu Anadolu'ya girdiler; Van Gölü civarında birçok müstahkem şehir ve kaleler fethettiler. Şehzade Melikşah, yapılan tüm saldırılarda tıpkı  büyük Türk komutanları gibi en önde çar...
Devamı