AFRİKA : Mitler ve Toplum
Yitirilmiş bir mutluluğun gizi gibi ortadan kalkmakta olan Afrikalı geleneğini anlamaya tarih ve coğrafya yardımcı olamaz.
Afrikalı ruhu' aile toplulğu aracılığıyla birleşmiş bir toplumdur; doğayla bir anlaşmadır; agaçlar gibi başları gökyüzünde, kökleri toprağın derinliklerinde olan tanrılardır.
İnançlar ve mitler, Tropikal ormandan başlayıp, ekvatordan geçerek yüksek yaylalara kadar bütün Afrika'ya, çok yıllar önce manevi görünümünü kazandırmışlardır. Günümüzde bunlardan geriye kalan , yalnızca gerçek dışı , çocuksu masallardır.
Tropikal ormanda yaşayan halkların çok sayıda ortak mit ve efsanesi vardır. Bunlar ilkel yaşamı niteleyen bir çevrim halinde birbirlerine bağlanırlar.
Ölüler ve atalar kültürü Afrika'da son deece önemlidir. Liberya'da yaşayan Akanlar , atanın ruhunun, sağlığında oturduğu tahtta tutsak kaldığına inanırlar. Bu yüzden kabile reisi ölünce, tahtı, köydeki bütün ataların tahtlarının saklandığı bir kulübeye götürürler.
Bu halkların tümünde , birçok dinsel topluluğa raslanır. Tanrılar isteklerini kendinden geçmiş durumdaki büyücü rahibin ağzından dile getirirler. İsteklerini, özellikle erkek çocukların ergenliğe giriş ve topluma kabul edilişi törenleri sırasında ortaya koyarlar. Bu törenlerde delikanlıların ortaya çıkmasından önce, köyün sınırındaki bir kutsal ormana saklanan rahip, demir bir araçla bir gürültü çıkarır. Kursal ormana kadın ve çocukların girmesi yasaktır.
Rahipler genellikle demirciler arasından seçilirler; aynı zamanda da büyücü hekim ve tahta oymacısıdırlar. Birer simge olan hayvan figürlü ünlü maskeleri onlar yaparlar.Bir tarım toplumu olan Bambaralar, efsaneye göe tarımın bulucusu olan Sivara'nın maskesine özel bir saygı gösterirler. Yakın zamana kadar , kabilenin bütün üyeleri yüzlerinde bu tanrının damgasını taşırlardı. Yanaklara oyulan üç düşey çizgiden oluşan bu damga , her yedi yılda bir, erginliğe geçiş törenleri sırasında delikanlıların yüzüne dövmeyle işlenirdi.
Bambaralar dünyanın yaratılmasını ve sonraki gelişmesini "pembele" adını verdikleri, ne olduğu bilinmeyen bir töze mal ederler. Bütün insanlığın evrensel anasını , başlangıçtaki kaostan bu yaratıcı ilke doğurmuştur. Evrensel ana, Sivara'nın yardımıyla insanlara toprağı işlemeyi, kadınlara çocuk bakımını öğretmiştir. Ölümün nedeni , "subagalar" (-ruh yiyiciler-) adı verilen kimlikleri belirsiz büyücülerin yaptığı bir büyüdür. Bu halkların tümünde klanlar (kan bağıyla birbirine bağlanan birçok oymak) , ortak atanın simgesi olan , saygı gösterilen ve korkulan, bir << hayvan-totem>> in çevresinde toplanırlar.
Yorumlar
Yorum Gönder